Sprawdź, jakie badania zalecają Tobie lekarze, a jakie proponują wykonać Twoim bliskim. Możesz to bardzo szybko i łatwo prześledzić. Wejdź na stronę Akademia NFZ i zobacz w kalendarzu badań. Badania profilaktyczne pozwalają wykryć wiele nowotworów we wczesnej fazie i dają szansę na skuteczne leczenie. Czy jesteś z nimi na bieżąco?
Nowotwory złośliwe są drugą przyczyną najczęstszych zgonów w Polsce i dotykają szczególnie osoby w młodym i średnim wieku (25-64 lata).
W 2020 roku nowotwory złośliwe stanowiły przyczynę 21,8% zgonów mężczyzn i 20% zgonów kobiet. Szczególnie niepokoi to, że od kilku lat nowotwory są najczęstszą przyczyną śmierci kobiet przed 65 rokiem życia – stanowią 28,3% zgonów młodych i 41,6% zgonów kobiet w średnim wieku.
Zobacz więcej w raporcie Nowotwory złośliwe w Polsce w 2020 roku
Rak płuca zbiera największe żniwo zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn. Drugie miejsce pod względem śmiertelności nowotworowej u kobiet zajmuje rak piersi, a u mężczyzn rak gruczołu krokowego. Rak jelita grubego jest trzecim powodem śmierci u obu płci.
Kobiety najczęściej chorują na nowotwory:
- piersi
- płuca – tu występuje częstsza umieralność niż w przypadku raka piersi
- jelita grubego (kątnicy, okrężnicy, odbytnicy)
- trzonu macicy
- jajnika
- tarczycy
- szyjki macicy.
U mężczyzn najczęstszy jest nowotwór:
- gruczołu krokowego – i ma największą dynamikę wzrostu zachorowań
- płuca – odnotowuje największą umieralność
- jelita grubego (okrężnicy i odbytnicy)
- pęcherza moczowego.
Regularne badania to klucz do sukcesu
Jest wiele przyczyn zachorowania na nowotwory. Jednak ich leczenie w większości przypadków zależy od stadium choroby. Dlatego najważniejsze jest wczesne wykrycie choroby. Temu służą badania profilaktyczne.
Możesz łatwo sprawdzić, jakie badania są zalecane osobom Twojej płci w Twoim wieku. Na głównej stronie Akademii NFZ znajdziesz kalendarz badań.
- Zaznacz suwakiem płeć i wiek.
- Kliknij „sprawdź”.
- Przeczytaj, jakie badania są zalecane.
- Dowiedz się więcej na temat zalecanych badań i programów profilaktycznych.
- Znajdź programy i badania z dziedziny profilaktyki chorób nowotworowych.
Korzystaj z programów profilaktycznych
Skorzystaj z programów przesiewowych. Są bezpłatne, a ich zadaniem jest zmniejszenie zachorowalności i umieralności na dane choroby w społeczeństwie. Kierowane są do osób, u których nie wykryto schorzenia. Pomagają rozpoznać chorobę lub stan przedrakowy we wczesnym stadium. W takich przypadkach osoby są kierowane na dalsze badania i leczenie.
W kierunku wykrycia raka są dostępne programy:
- profilaktyki raka szyjki macicy – cytologia dla kobiet od 24 do 64 lat
- profilaktyki raka piersi – mammografia dla kobiet w wieku 45-74 lata
- profilaktyki raka jelita grubego - kolonoskopia dla osób w wieku 50-69 lat lub 40-49 lat, jeśli Twój krewny pierwszego stopnia miał diagnozę nowotworu jelita grubego
- profilaktyki chorób odtytoniowych – jeśli palisz, od 18 roku życia.
Przeczytaj więcej o programach profilaktycznych.
Jeśli masz dzieci, skorzystaj z programu szczepień przeciw wirusowi HPV.
Masz ponad 40 lat – poznaj program profilaktyka 40 plus.
Dbaj o siebie na co dzień
Ważne w profilaktyce chorób nowotworowych jest codzienne dbanie o siebie, o swoje zdrowie i kondycję. Zachowuj zasady zdrowego stylu życia:
- nie pal – ani czynnie, ani biernie
- dbaj o prawidłową wagę ciała i zdrową dietę
- ruszaj się – dostosuj aktywność fizyczną do wieku i upodobań
- ogranicz alkohol
- chroń się przed słońcem
- chroń się przed substancjami rakotwórczymi w pracy i promieniowaniem radonowym w domu
- jeśli jesteś kobietą – karm piersią (jeśli to możliwe) i ogranicz stosowanie hormonalnej terapii zastępczej (HTZ), badaj sobie regularnie piersi: jak prawidłowo wykonać samobadanie.
- jesteś mężczyzną: wykonuj samobadanie jąder, a po 40 roku życia regularnie badaj prostatę – poproś lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) o skierowanie do urologa i idź na badanie PSA z próbki krwi.
Przeczytaj magazyn Ze Zdrowiem Zapobieganie nowotworom.
